Pomniejszenie podstawy wymiaru składek ZUS

Pomniejszenie podstawy wymiaru składek czyli ZUS za niepełny miesiąc

Tworzenie składki ZUS za dany miesiąc jest automatyczne i zostało opisane w artykule Rozliczenia ZUS - naliczanie / dodawanie / tworzenie nowej składki ZUS. Wpis ten zawiera również informacje o możliwości korygowania podstaw naliczania składek, dzięki użyciu pola “Własna podstawa składek społecznych”.

Przyjęliśmy założenie, że funkcja ta będzie służyć głównie przedsiębiorcom, którzy chcą podwyższyć wartość otrzymywanych w przyszłości świadczeń i są zainteresowani opłacaniem składek społecznych ZUS od podstawy wyższej, niż minimalne wartości nałożone przepisami prawa na wszystkich przedsiębiorców. 

Istnieją również sytuacje, gdzie przedsiębiorca może być zainteresowany naliczeniem składek ZUS od podstawy niższej, niż określona przepisami prawa. Na przykład w okresie choroby, jeśli korzystał ze zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego. Lub w sytuacji, kiedy część miesiąca objęta była zawieszeniem działalności. 

Choroba przedsiębiorcy

Nie zawsze niezdolność do pracy z powodu choroby zwalnia ubezpieczonego z pełnego opłacania składek. Tylko osoby zgłoszone do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, które mają prawo do zasiłku chorobowego, mogą pomniejszyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za okres choroby. Oznacza to, że samo zwolnienie lekarskie i choroba przedsiębiorcy nie wystarczą do obniżenia składek ZUS; decydujące jest posiadanie prawa do zasiłku chorobowego.

UWAGA! Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (może to zrobić w każdym momencie), prawo do zasiłku uzyska dopiero po upływie 90 dni nieprzerwanego opłacania składki na to ubezpieczenie. 

UWAGA! Osoby, które zadeklarowały podstawę składek wyższą niż minimalna, nie mają prawa do pomniejszenia podstawy składek za czas choroby.

UWAGA! Zasada pomniejszenia podstawy wymiaru składek z powodu choroby przedsiębiorcy nie ma zastosowania do ubezpieczenia zdrowotnego. Składka zdrowotna jest niepodzielna, dlatego zawsze należy ją opłacać w pełnej wysokości miesięcznej.
 

Zawieszenie działalności

Zawieszenie działalności gospodarczej w Polsce to korzystna opcja dla przedsiębiorców, którzy potrzebują przerwy w prowadzeniu biznesu. Umożliwia ono zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS. Procedura zawieszenia jest stosunkowo prosta, jednak wymaga spełnienia określonych warunków i złożenia odpowiedniego wniosku. 

UWAGA! Zawieszenie działalności gospodarczej jest możliwe jedynie dla przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają pracowników.

Procedura zawieszenia działalności polega na złożeniu odpowiedniego wniosku w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Zawieszenie może trwać od 30 dni do 24 miesięcy. W tym okresie przedsiębiorca nie może prowadzić działalności zarobkowej, jednak może wykonywać czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów (np. przeglądanie korespondencji, zakup/sprzedaż/remont środków trwałych, opłacanie bieżących zobowiązań).

Podczas zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca jest zwolniony z obowiązku opłacania składek ZUS. Oznacza to, że w okresie zawieszenia nie trzeba płacić składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Jest to istotne odciążenie finansowe dla przedsiębiorców, którzy z różnych przyczyn muszą czasowo zaprzestać prowadzenia działalności.

W sytuacji, gdy przedsiębiorca zawiesi działalność w trakcie trwania miesiąca, wówczas składki na ubezpieczenia społeczne powinien obliczyć proporcjonalnie do dni prowadzenia działalności gospodarczej. Składki są odprowadzane wyłącznie od okresu, w którym działalność rzeczywiście była wykonywana.

UWAGA! Zasada pomniejszenia podstawy wymiaru składek nie ma zastosowania do ubezpieczenia zdrowotnego. Składka zdrowotna jest niepodzielna, dlatego zawsze należy ją opłacać w pełnej wysokości miesięcznej.
 

Podstawę zmniejszysz proporcjonalnie

Proporcjonalne zmniejszenie najniższej obowiązującej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne polega na podzieleniu jej przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, w którym wystąpiła choroba, a następnie pomnożeniu otrzymanego wyniku przez liczbę dni,
w których przedsiębiorca nie przebywał na zwolnieniu lekarskim.

PAMIĘTAJ! Możliwość pomniejszenia składek istnieje tylko wtedy, gdy są one liczone od standardowej podstawy.

Przykład 1

Pani Anna przebywała na zwolnieniu lekarskim przez 10 dni w maju 2024 roku. Pani Anna opłaca dobrowolne składki chorobowe i przysługuje jej prawo do zasiłku chorobowego, dlatego skorzystała z preferencji w opłacaniu składek. Jak będzie wyglądała podstawa składek społecznych?

Pomniejszenie podstawy wymiaru składek za okres zwolnienia lekarskiego należy obliczyć w następujący sposób:

4 694,40 zł / 31 dni kalendarzowych w maju × 10 dni choroby = 1 514,32 zł

4 694,40 zł - 1 514,32 zł = 3 180,08 zł

Od tej podstawy naliczone będą składki: emerytalna: 19,52%, rentowa: 8%, chorobowa: 2,45%, wypadkowa: 1,67%. Składka zdrowotna jest niepodzielna, zapłacona zostanie w wysokości naliczonej od dochodu, za cały miesiąc.

Przykład 2

Pan Kazimierz zawiesił działalność od 15 kwietnia 2024r. Składki na ubezpieczenie społeczne Pana Kazimierza za ten miesiąc będą naliczane za 14 dni.

Podstawy wymiaru składek za ten okres obliczymy w następujący sposób:

4 694,40 zł / 30 dni kalendarzowych w kwietniu × 14 dni prowadzenia działalności = 2 190,72 zł

Od tej podstawy naliczone będą składki: emerytalna: 19,52%, rentowa: 8%, chorobowa: 2,45%, wypadkowa: 1,67%. Składka zdrowotna jest niepodzielna, zapłacona zostanie w wysokości naliczonej od dochodu, za cały miesiąc.